Blacquière zegt: "Toch de varroa, niet het gif"

14 mei 2009, Visie: "Toch de varroa, niet het gif"

Persverkaring van Tjeerd Blacquière in reactie op de brief in NRC van 2 mei van Van der Sluijs en Tennekes

Insecticiden zijn de grote veroorzakers van de bijensterfte. Middelen als Gaucho, met als werkzame stof een zogeheten neo-nicotine, zouden daarom verboden moeten worden. Dat beweren Utrechtse onderzoekers. Niet waar, reageert de Wageningse bijendeskundige dr. Tjeerd Blacquière. De varroamijt is de grote boosdoener.

‘Neo-nicotinen zijn hartstikke giftig, daar twijfelt niemand aan. Ze werken in op de prikkeloverdracht in de hersenen van bijen. Op die manier zorgen ze ervoor dat bijen slechter leren. Speurbijen die terugkomen van een verkenningsvlucht op een bespoten veld slaan wartaal uit bij de overdracht van de boodschap. Hun dans is verstoord. Neo-nicotinen zijn dus een risicofactor. Maar studies wijzen steeds weer op de varroamijt als boosdoener nummer één. Bij studies in het veld heeft alleen de varroamijt duidelijke correlaties met sterfte.

In een artikel in de Volkskrant hierover worden wij in het varroakamp gezet. Dat is ook zo. Maar er wordt ook gesuggereerd dat wij de chemische industrie daarmee de hand boven het hoofd houden. En dat is absoluut niet zo. Allerlei zelfverklaarde onderzoekers en goeroes zeggen dat die sterfte niets met de varroamijt te maken heeft. Dat er een nieuwe plaag of ziekte is opgedoken. Dat vinden imkers ook makkelijk, want dan hebben zij in ieder geval niks fout gedaan. Maar het blijft toch de varroa. Dat is zo’n erge plaag, dat hebben we nog nooit eerder meegemaakt.

Met die hoofdrol voor de varroa preken we niet voor eigen parochie. Wij kijken niet alleen naar de mijt. Op dit moment is een stagiair bezig met een veldproef naar de effecten van het insecticide imidacloprid op bijen. Daarbij kijken we naar de overlevingsduur van bijen die in contact komen met verschillende concentraties gif. Maar het is verdraaid lastig om die subletale effecten aan te tonen. De Utrechtse onderzoekers zeggen trouwens dat imidacloprid al verboden is in Duitsland, Italië en Slovenië. Maar er is geen verbod in die landen. Dat is niet waar.

Bij de bestrijding van de varroa doen imkers veel dingen niet goed. Terwijl er best goede trucs zijn. Er is daarom veel aandacht nodig voor scholing van de imkerij. En dan heb ik het niet alleen over de hobbyimkers. Op dit moment ligt er een voorstel van ons bij het ministerie van LNV voor meer onderzoek en voorlichting. Binnenkort horen we daar meer over.’

Bron: www.wur.nl/NL/nieuwsagenda/commentaar/visieGif090514.htm

Comments

Sept 2008: Italy Bans Pesticides Linked to Bee Devastation

The Italian government banned the use of several neonicotinoid pesticides that are blamed for the deaths of millions of honeybees. The Ministero del Lavoro della Salute e delle Politiche Sociali issued an immediate suspension of the seed treatment products clothianidin, imidacloprid, fipronil and thiamethoxam used in rapeseed oil, sunflowers and sweetcorn. The Italian government will start a monitoring program to further investigate the reasons of recent bee deaths.

Italy followed Germany and Slovenia which banned sales of clothianidin and imidacloprid in May. In France imidacloprid has been banned on sunflowers already since 1999. In 2003 the substance was also banned as a sweetcorn treatment. Bayer´s application for clothianidin was rejected by French authorities.

Read full story at:

www.enn.com/wildlife/article/38233

geen rol voor imidacloprid?

Geachte dr. Blacquière:

Als alumnus van de Landbouwhogeschool (nu Wageningen UR) ben ik bijzonder teleurgesteld dat U halsstarrig blijft beweren dat de verhoogde bijensterfte enkel en alleen door de varroamijt wordt veroorzaakt.

Mag ik U vriendelijk verzoeken de gegevens op het Imkerplatform te bekijken?

www.imkerplatform.nl

We geven toe dat dit geen absoluut wetenschappelijk bewijs voor een oorzakelijke rol van imidacloprid is, maar U kunt onmogelijk beweren dat deze stof geen rol bij de bijensterfte zou kunnen spelen.

Hoogachtend

Henk Tennekes
Toxicoloog

Niet of/of maar en/en: een samenspel van oorzaken

Geachte heer Blacquière,

Als u de primaire literatuur zou lezen, dus onze originele brief aan NRC en niet wat andere kranten daar over schrijven, dan zou u weten dat wij iets anders beweren dan wat u nu zegt dat wij zouden beweren.

Wij zeggen dat er veel reden is tot zorg en vragen om een minder onachtzaam gebruik en minder onachtzame toelating van deze middelen.

Wij stellen een vraag: is varroa oorzaak of gevolg? U weet het antwoord. Dat is knap. Ik ben wetenschapper en heb geleerd dat twijfel ons verder brengt dan zekerheid als ons doel is om onze kennis te vermeerderen.

De wereld om ons heen is niet monocausaal. In de internationale literatuur over bijensterfte is reeds lange tijd het besef doorgedrongen dat de waargenomen toename in bijensterfte verklaard moet worden uit niet een enkele factor, maar een complex samenspel van tal van factoren. Varroa is er daar een van, maar helaas niet de enige. Het is geen kwestie van of varroa of imidacloprid, maar EN Nosema Ceranae, EN Varroa, EN imidacloprid, EN nog tal van andere stresfactoren.

Ik nodig u uit kennis te nemen van de studies naar sublethale effecten die zijn uitgevoerd door toponderzoekers zoals Prof Yang en Prof. Bonmatin. Waar mogelijk hebben wij die hier op deze site toegankelijk gemaakt.
Zie ondermeer: www.bijensterfte.nl/taxonomy/term/8 (en verder enkele van de links onder "Wetenschappelijke Studies" in de linker balk hiernaast)

Wij kijken met belangstelling uit naar of uw stagiere deze resultaten weet te reproduceren.

Parrhesia,

Jeroen van der Sluijs, 14 mei 2009

Recent